“GIDA ÜRETİMİ ARTIK KEYFİ DEĞİL MİLLİ BİR MESELEDİR”
(15.04.2022 . 12:39:02) (Okuma: 419)
İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz, Borsanın Nisan ayı Meclis toplantısında yaptığı konuşmada, dünya gıda fiyatlarının 1990’dan beri en yüksek seviyesine ulaştığını belirterek, “Gıda üretimi artık keyfi değil milli bir meseledir. Devletimiz tarım desteklerini sürekli artırmaktadır. Üreticimizin bu destekleri sonuna kadar kullanacağına inanıyorum. Bugün gıda için atılan adımlar geleceğimizi belirleyecek” dedi.
Dünyanın gıda konusunda zor zamanlar yaşadığını belirten İSTİB Başkanı Ali Kopuz, İstanbul Ticaret Borsasının Nisan ayı Meclisinde yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Bildiğiniz üzere, pandemi kuraklık ve lojistik maliyetler gibi unsurların da etkisi ile fiyatlar zaten tarihi seviyelere ulaşmıştı. Tüm bunların da üzerine Ukrayna - Rusya savaşı eklendi.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün açıkladığı genel gıda fiyatları endeksi, ölçülmeye başladığı 1990 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bu zirveye ulaşılmasında en büyük etkenler, kendi rekorlarını kıran bitkisel yağlar, tahıllar ve et fiyatları oldu.
Türkiye Dünyadan Ayrı Düşünülemez
Türkiye’deki tarım ve gıda fiyatlarını da, dünyadaki durumu göz ardı etmeden tartışmak gerekir. Gıda fiyatlarındaki artışa, sadece iç piyasaya bakarak çözüm de üretemeyiz.
Tüm bu süreç, aslında kendi kendine yetebilmenin önemini de gösteriyor. Biz aslında gıdada büyük oranda kendi kendine yeten bir ülkeyiz. Yapılan gıda ithalatının önemli bir kısmını işleyip ihraç ediyoruz. Ancak, bunu yeterli bulmayıp daha fazlasını hedeflemeliyiz. Zira dünyanın ve ülkemizin nüfusu hızla artıyor. Ayrıca iklim krizinin etkilerini derinden yaşıyoruz ve tarımın tüm dünyayı beslemeye yeterli olmadığı bir döneme doğru ilerliyoruz. Yani bugün yapacağımız hamleler sadece bugünü değil, geleceğimizi de kurtaracak.
Tarımsal Desteklerden Sonuna Kadar Yararlanılmalı
Son zamanlarda yaptığımız açıklamalarda gıdada piyasanın dengelenmesi için bazı tedbirlerin alınması gerektiğini vurgulamıştık. Malumunuz olduğu üzere geçtiğimiz ay; ayçiçek tohumu, mısır, soya gibi yağların ithalatında uygulanan gümrük vergileri 30 Haziran'a kadar sıfırlanmıştı. Bazı ürünlerin ihracatına kısıtlama getirilmişti.
Bununla birlikte, tarımsal desteklerin artırılması için en somut adım geçtiğimiz hafta geldi. Malumlarınız olduğu üzere 15 Mart’ta 2022’de Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın Bakanlar Kurulu sonrası yaptığı önemli bir açıklama vardı. Çiftçimize müjdeler içeren bu açıklama sonrası çalışmalar hızla tamamlandı.
Geçen hafta hazine destekli tarımsal kredi limitlerinin artırılacağı ve güneş enerjisi ile sulama yatırımlarının destekleneceği açıklandı. Hazine destekli düşük faizli tarım kredilerinde yüzde 50 ile yüzde 233 arasında değişen oranlarda iyileştirmeye gidildi. Uygulama dönemi de 1 yıl daha uzatılarak 2023 sonuna çekildi.
Ayrıca yatırım ve işletme türüne göre kredi faizleri de indirildi. Gerekli kriterler sağlandığı takdirde indirim oranları artacak ve sıfır faizli kredi kullanımı mümkün olacak. Özellikle Geleneksel Hayvansal üretimde limitlerin 1,5 Milyon TL’den 5 Milyon TL’ye çıkarılmış, 200 Bin TL’ye kadar olan kredilerde de sıfır faiz imkânı getirilmiş olması, hayvancılık konusunda yeni bir atılımın müjdesini veriyor. Kontrollü örtü altı tarım desteklerinin yüzde 100 artırılması, seracılığı ve dolayısı ile mevsimsel fiyat dalgalanmalarını olumlu yönde etkileyecektir.
Ayrıca çiftçimizin en büyük sorunlarından biri olan yem bitkisi üretimi konusunda da limitlerin 5 milyon TL’den 10 Milyon TL’ye çekilmiş olması sevindiricidir.
Öte yandan; Tarım Makineleri, Traktör, Modern Basınçlı Sulama Sistemleri, Tarım Makineleri Parkı, Arazi Alımı (Birleştirme), Lisanslı Depoculuk Yatırımları ELÜS Karşılığı Kredi, Soğuk Hava Deposu Yatırımları, Tarımsal Ürünlerin İşlenmesi, Sözleşmeli Üretim gibi üretimin daha işlevsel alanlarında da yüzde 50 ile yüzde 100 arasında değişen artışlar yapıldı.
Tüm bu teşvikler, hükümetimiz tarafından, tarımsal üretimin artırılması için kapsamlı bir çalışma yapıldığının en net göstergesidir. Şu an yapılan bu artışlar sonucunda ben inanıyorum ki üreticilerimiz, devletimizin sağladığı bu imkânları sonuna kadar kullanacaktır. Gıda üretimi artık keyfi değil milli bir meseledir. Eğer bugün kendi üretimimizi yapamazsak yarın öbür gün bunun acısını hep beraber çekeriz.
Savaş Gıdada Kırılganlığı Artırdı
Gıda sektöründe, yaşanan savaş öncesi dahi kırılgan bir küresel yapı vardı. Şimdi sorun daha da büyüdü. Biz de İstanbul Ticaret Borsası olarak bu sorunun çözümü için neler yapabiliriz, gıdada yaşanan sorunlara ne gibi çözümler sunabiliriz, düşüncelerinden hareketle, bir süredir ülkemizin önde gelen akademisyenlerinin, sektör temsilcilerinin ve karar alıcıların katılımı ile “Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor” başlığı altında toplantılar düzenliyoruz.
Şu ana kadar Hububat, Süt ve Süt Ürünleri, Zeytin ve Zeytinyağı gibi sektörlerin temsilcileri katıldılar, değerlendirmelerini yaptılar. Çok yakın zamanda da “Bal Sektörü” ile bu toplantılarımıza bir yenisini ekleyeceğiz. İnşallah sorunları ve çözüm önerilerini tartışarak gıda sektörüne katkı yapmayı sürdüreceğiz.”