İSTİB BAŞKANI ALİ KOPUZ: “SALGIN PERAKENDEDE ÖNYARGILARIMIZI YIKIYOR”
(11.06.2020 . 15:44:57) (Okuma: 398)
İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz, Borsanın Haziran ayı Meclis toplantısında yaptığı konuşmada, Koronavirüs salgınının sosyal hayattan alışveriş alışkanlıklarına kadar birçok alanda değişikliklere yol açtığını belirterek, “Bir süredir tüm dünyanın mücadele ettiği Koronavirüs salgını gıda ve perakende sektörünü de hızlı bir biçimde dönüştürmeye başladı” dedi.
Elektronik ticaretin, yıllar içinde gelmesi beklenen seviyeye birkaç ayda ulaştığına dikkat çeken Ali Kopuz, şöyle konuştu: “Özellikle perakende sektöründen gelen bilgiler bu konuda tüm önyargılarımızı yıkıyor. Çeşitli araştırmalar internet üzerinden yapılan gıda alışverişlerinde yüzde 200’e varan artışlar olduğunu gösteriyor. Üstelik bu artış, sadece daha önceden internet alışverişi yapan insanların alışverişlerini artırmasıyla olmadı. Bankalararası Kart Merkezi'nin verdiği bilgilere göre daha önce internetten alışverişte bir kez bile kullanılmayan 5 milyon kredi kartı bu dönemde internet alışverişi için kullanıldı. Bu veri, 5 milyon kişinin internet alışverişiyle yeni tanıştığını gösteriyor. İnternetle ilk kez tanışan bu tüketiciler, büyük ihtimalle, salgın bittiğinde de internetin rahatlık ve avantajlarından yararlanmaya devam edecek. Sadece Mart ve Nisan aylarında kredi kartıyla yapılan alışverişlerde internetin payı yüzde 24’de ulaştı. Yani kredi kartıyla yapılan her 4 liralık alışverişin 1 lirası internetten yapıldı. Bu rakam da internetin payının rekor artışının en önemli göstergesidir…”
Yaşanan değişimin sektör profesyonellerinin de beklemediği biçimde gerçekleştiğini belirten Başkan Ali Kopuz, “Bizim daha önce ‘Müşteri gıdayı görmeden, dokunmadan almaz’ şeklinde ifade ettiğimiz önyargımız da bu süreçte yıkıldı. İnternetten kartlarla yapılan market ve gıda ödemeleri geçen yılın aynı döneminin üç katına çıktı. Tüm bunlar, bizim, salgının etkisiyle erken yaşanan bir devrimin içinde bulunduğumuzun kanıtıdır. Alışveriş alışkanlıklarımızın beklenenden erken değişeceğini ve hatta değiştiğinin göstergesidir” dedi.
Türk iş dünyası hızla şartlara uyum sağlıyor
Tüm bu gelişmelere sektörün hızlı uyum sağladığına dikkat çeken Ali Kopuz, “Bizim milletimizin hızlı karar alma ve harekete geçme özelliği bu yeni durumdan faydalanmamızı sağlayacaktır diye düşünüyorum. Türkler pratik insanlardır. Biz işadamları ise Türk toplumunun en pratik kesimiyiz… Değişimlerin zorunlu kıldığı gereklilikleri şikâyet etmeden yapar, oyunu kuralına göre oynarız. Sizlerle bu özelliğimizin kanıtı olan bazı rakamları da paylaşmak istiyorum: Yazılım sektörü temsilcilerinin verdiği bilgilere göre; salgın süreciyle birlikte daha önce internetten satışı olmayan işletmelerin e-ticaret çözüm ve uygulamalarına ilgisi yılın ilk 4,5 ayında yüzde 1400 arttı. Görüldüğü gibi internet alışverişini kullanmayan şirketlerimiz hızla gereğini yapıyor ve internet alışverişine yöneliyor. Yani Türk iş dünyası takdire şayan bir hızla şartlara uyum sağlıyor” dedi.
Hükümet örnek oldu
Sözlerine “Ben bu uyum hızında Hükümetimizin zamanında aldığı tedbirlerin de payının olduğuna inanıyorum… Hükümetimiz zamanında aldığı tedbirlerle hepimize hem cesaret verdi, hem de örnek oldu” diyerek devam eden Kopuz, şunları söyledi: “Bildiğiniz gibi bu zorlu süreçten ülkemizin az etkilenmesi için başından beri tedbirler alındı. Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi'nin devreye girmesi ile mükellef için vergi kolaylıkları getirildi. İşverenlerin finansmana erişiminin kolaylaştırılması için başta Nefes Kredisi olmak üzere çeşitli kredi imkânları sağlandı. İstihdamın olumsuz etkilenmemesi için de, başta kısa çalışma ödeneği olmak üzere, çeşitli tedbirler alındı. Tüm bu tedbir, önlem ve destekler iş dünyamızın salgın sürecinden en az etkilenmesi için zamanında ve etkin olarak uygulandı ve uygulanmaya da devam ediyor.”
Gıda ve tarım sektörünün salgından etkilenmemesi için özel önlemlerin devreye sokulduğunu hatırlatan İSTİB Başkanı Ali Kopuz, “Tarım kredileri faizsiz ertelendi, destekleme ödemeleri erkene çekildi ve geleneksel şekilde hayvansal ve bitkisel üretim yapan işletmelere faizsiz kredi temin edildi… Ayrıca lisanslı depoların 2020'de süresi dolan lisansları da 1 yıl daha uzatıldı. Geçtiğimiz gün de Merkez Bankası tarafından 20 milyar TL büyüklüğünde bir kredi devreye alındı. 10 yıl vadeli “Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi”, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası aracılığı ile aktarılacak. Bu kredi hem katma değerli üretimin artmasına destek olacak hem yatırımları hızlandırarak istihdama olumlu yansıyacaktır. Son olarak önceki gün Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından önemli bir müjde verildi. “Türkiye’nin İstihdam Kalkanı” adlıyla kapsamlı bir reform paketi hazırlandığını öğrendik. Yakında ilgili bakanlarımız detayları kamuoyuyla paylaşacaklar. Salgının başından beri alınan bu gibi tedbirlerle, Türkiye’nin pandemi sonrası döneme çok daha güçlü bir biçimde geçişi sağlanacaktır” dedi.
TOBB büyük çaba gösteriyor
Salgının olumsuz etkilerinin azaltılması için TOBB’un da büyük çaba gösterdiğini vurgulayan Ali Kopuz, “Hepinizin bildiği gibi, gerek Borsamız, gerekse çatı kuruluşumuz TOBB da bu olağanüstü şartların etkilerini azaltmak için büyük çaba gösterdi. Salgının ilk günlerinden beri Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığında çalışmalarımıza devam ediyoruz. 11 Mart’ta ülkemizde ilk vaka görüldüğü andan itibaren, başkanımız tüm Oda ve Borsalardan sorunlarını iletmelerini istedi. Gelen talepler üzerinde çalışıp karar alıcılarla paylaştı. Bu sayede birçok madde kabul edildi ve iş dünyasının hizmetine sunuldu. Şu anda da sürekli güncel durumu takip ederek, çalışmaları ihtiyaca göre şekillendiriyoruz. Geçen hafta Rifat Başkanımız yönetiminde, Tarım ve Orman Bakanımız Sayın Bekir Pakdemirli’nin katılımıyla, tüm oda/borsa başkanlarının hazır bulunduğu bir istişare toplantısı gerçekleştirdik. Yapılanları ve yapılabilecekleri bir kez daha masaya yatırma fırsatı bulduk. Sürekli iletişim ve etkileşim halinde bu çalışmaları sürdürmeye devam edeceğiz” dedi.
Türkiye pozitif ayrışacak
Ekonomi tarafında pandeminin bilançosu henüz tam olarak ortaya çıkmış olmasa da, ilk çeyrek verilerinin şimdiden Koronavirüs’ün tüm dünyayı nasıl etkilediğini açıkça ortaya koyduğunu söyleyen Ali Kopuz, şöyle konuştu: “Dünya Bankası bu hafta yayınladığı raporda, küresel ekonominin bu yıl yüzde 5,2 küçüleceği tahmininde bulundu. Hâlbuki Ocak ayında yayınladığı raporda, yüzde 2,5’lik bir büyüme öngörmüştü. Yani bu yıl küresel bir yavaşlama dönemine girilmesi bekleniyor. Ancak Türkiye açısından tablo dünya geneline göre daha olumlu seyrediyor. Türkiye olarak, bu yılın ilk çeyreğinde, milli gelirimiz yıllık bazda yüzde 4,5 artış gösterdi. Bu oranla; Avrupa Birliği, G20 ve OECD ülkeleri arasında en güçlü büyüme performansı gösteren ülke olmayı başardık. Fakat ekonomik aktiviteyi baskılayan bu salgın sebebiyle, önümüzdeki çeyrekte bu ivmeyi geçici olarak göremeyeceğiz. İkinci çeyrek büyüme rakamları, yaşadığımız bu zorlu günleri yansıtacak olsa da, yılsonunda diğer ülkelerden pozitif ayrışacağımıza olan inancımı koruyorum.”