“SAFRAN BORSASI KURULMALI”
(25.12.2024 . 13:57:58) (Okuma: 706)
İstanbul Ticaret Borsası’nın katma değeri yüksek tarımsal ürünlerin yaygınlaştırılması amacıyla başlattığı “Altın Tohumlar” projesinde bu ay “Nasıl Safran Yetiştiricisi Olunur?” konusu ele alındı.
Toplantıda safran üretiminin yaygınlaşması için; sözleşmeli tarım, taban fiyatı uygulaması, safran borsası gibi öneriler gündeme geldi. Aynı zamanda büyük ölçeklerde üretim ve kümelenmenin de kârlılığı artıracağına dikkat çekildi. Toplantıda konuşan safran üreticisi ve tüccarı İsmail Yılmaz, üreticinin safranın taban fiyatını üretmeden önce bilmesi gerektiğini ifade ederek, “Safranın yaygınlaştığı yerlerde ve öncelikle Safranbolu’da bir safran borsası kurulması, en azından müzayedesinin yapılması şart. İlçemizde bir ticaret borsası bile yok” dedi.
Online gerçekleştirilen ve herkese açık olan toplantının açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, moderatörlüğünü İSTİB Genel Sekreter Yardımcısı İsmail Şen yaptı. Toplantıya, Aksaray Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvan Üretim Bölümü Prof. Dr. Hüseyin Koç, Safranbolu İlçe Tarım Müdürü Mehmet Akgül, Safranbolu Safran Üreticileri Derneği Başkanı Hüseyin Ünal, safran üreticileri İsmail Yılmaz ve Mehmet Nezih Hamidi konuşmacı olarak katıldı.
“Safran Baharatların Kraliçesi”
İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, tarımın adeta mücevheri sayılan safranın “yükte hafif, pahada ağır” bir ürün olduğunu belirterek, “Safran, dünyanın en pahalı tarım ürünlerinden biri. “Kırmızı altın” ya da “tüm baharatların kraliçesi” olarak biliniyor. İsmi bile bu değeri yansıtıyor. Ancak, zahmetli üretim süreci ve sınırlı yetiştirme alanları nedeniyle üretim her yerde yapılamıyor. Ürünün gramının altının gramına eş tutulmasının sebebi de bu” dedi.
“Sözleşmeli Üretim Modeliyle Teşvik Edilmeli”
Aksaray Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvan Üretim Bölümü Prof. Dr. Hüseyin Koç, Safran gibi katma değerli ürünlerin üretilmesinin Türk tarımı için fırsat olduğunu belirterek, “Ülkemizdeki kuru tarım alanlarında ekonomik faaliyetleri çeşitlendirmek için sözleşmeli üretim modeli ile safran üretimi teşvik edilmeli. Safranın az su isteyen bir bitki olması Türk tarımı için büyük bir fırsat. Safran kuru tarım alanlarında rakipsizdir” şeklinde konuştu.
“Safran Borsası Kurulmalı”
Safran üreticisi ve tüccarı İsmail Yılmaz, safran üreticisinin sorunlarına çözüm bulunması halinde üretimin yaygınlaşacağını belirterek, “Üretici, ürettiği ürünün taban fiyatını önceden bilmeli. Bu sebeple safran borsası kurulması, en azından müzayedesinin yapılması şart... Safranbolu’da bir ticaret borsasının kurulması bile önemli bir adım olur. Öte yandan İran safranının kontrolsüz şekilde ülkemize girişi, yerli ve çok daha kaliteli Türk safranının değer kaybetmesine yol açıyor. Bunu engelleyecek yollardan biri olan coğrafi işaret konusunda da büyük eksiklerimiz var. Biz yıllardır Safranbolu’da coğrafi işaret etiketi kullanamıyoruz. Bu sorunun acilen çözülmesi gerekiyor. Coğrafi işaret kullanımı sayesinde çözülecek bir sorunumuz da Türk Safranı diye yüksek fiyatlara aspir çiçeği satılmasıdır” şeklinde konuştu.
“Bakanlık Teşvikleriyle Üretim Artıyor”
Safranbolu İlçe Tarım Müdürü Mehmet Akgül, safranın Anadolu’da binlerce yıldır üretildiğini belirterek, “Safran, Hititler döneminde Anadolu’da ilaç olarak kullanılmış, Osmanlı döneminde de önemini korumuş, Safranbolu nezdinde kültürel bir miras. 2000’li yılların başında unutulmaya yüz tutan safran üretimi, Tarım ve Orman Müdürlüklerinin çalışmalarıyla adım adım arttı. 2002’de sadece 2 olan üretici sayısı 2024 yılında 40’a, üretim alanı da 100 dekara ulaştı. Safran üretimini artırmak için var gücümüzle çalışıyoruz” şeklinde konuştu.
“Ölçek Ekonomi Modeli Uygulanmalı”
Safranbolu Safran Üreticileri Derneği Başkanı Hüseyin Ünal, safran üretimindeki maliyetleri düşürmek için ölçek ekonomisinin uygulanmasını gerektiğini ifade ederek, “Safran üretiminde üretim alanının çitle çevrilmesi, gübreleme, ilaçlama ve işçi ücretleri göz önünde bulundurulduğunda maliyetler çok yüksek. Maliyetlerimizi düşürmek için birçok üretici birlikte hareket ediyoruz. Örneğin işçi servisini ortak kullanıyor, nakliye, gübreleme, ilaçlama gibi giderleri paylaşıyoruz. Safranbolu Safran Üreticileri Derneği’ni de bu amaçla kurduk. Hedeflerimizi de nispeten gerçekleştirdik” dedi.
“Satış Kanalları Geliştirilmeli”
Diyarbakır Bismil’de safran üreten Mehmet Nezih Hamidi, safranda satış kanallarının geliştirilmesi ile üretimin yaygınlaşacağını belirterek, “Ben safran üretimine hobi olarak başladım. Yüksek verim alınca da ekim alanımı genişlettim. Bölgemizde safran üretimi yaygınlaşma potansiyeline sahip. Ancak, pazar büyük bir sorun. Pazarlama ayağında çalışmalar yapılması ve Türk Safranının doğru şekilde tanıtılmasıyla üretimin yaygınlaşacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.